Radio Veritas Asia Buick St., Fairview Park, Queszon City, Metro Manila. 1106 Philippines | + 632 9390011-15 | +6329390011-15
TXIV PLIG NYIAJ POV LUB HOM PHIAJ LAWM TOM NTEJ
Txiv Plig Nyiaj Pov nthuav txog nws li kev xav rau yav tas los thiab nws lub hom phiaj yav tom ntej, vam tias cov kwv tij Hmoob sawv daws uas tau nyeem txog Txiv Plig Nyiaj Pov lub neej thiab nws lub tswv yim ua hauj lwm rau Hmoob lawm, nej sawv daws yuav rov qab tig los sib pab kho peb Hmoob lub neej li Txiv Plig Nyiaj Pov tau npaj tseg.
Kuv rov tsom kuv lub neej txij thaum kuv hnub nyoog yog 20 xyoo los txog zim txwv no uas kuv hnub nyoog yog 82 xyoo lawm, mas kuv puas yuav xam tias kuv ua tau 3 yam dej num loj kuv npaj ua ? Yam li :
1. Tshaj Tswv Ntuj Lo Lus.
2. Pab Hmoob khaws lawv cov txuj.
3. Kawm cov txuj hmoob.
Kuv yuav tsum lees tias kuv tsis tau ua zoo li lub siab xav.
A – Hais txog cov hauj lwm tshaj Ntuj lus. Yeej tau ua ntau yam zoo, xws li :
– Qhib cov tsev qhia tej pab xib hwb ;
– Qhib cov tsev txais cov tub hluas, cov ntxhais hluas ;
– Xa cov xib hwb thiab cov Phauj mus tsim thiab pab tej pawb neeg ntseeg tshiab ;
– Tsim ntau phau ntawv qhia kev ntseeg thiab qhia txuj rau cov hluas ;
– Txhais Phau Ntawv Ntshiab los ua lus hmoob ;
– Ua ib phau ntawv muab lus Hmoob los txhais rau lus Fab Kis ;
– Txhib kom niaj lub hli Hmoob tau luam Ntawv Xov Xwm Hmoob thiab kom niaj xyoo muaj ntawv Liaj Luv thiab ntawv Tseb Nplej.
Cov hauj lwm ntawd tsis yog tib tug neeg tau ua, hos yog 50 tawm leej sib koom tes tsim, thiab yog vim tus Tswv Qhia Loosdregt (Laus Nres) uas nyob Vees Cas tso siab rau peb. Nws pub kom cov Xib Hwb muaj cai ua cov dej num xws li ib co Tub Tsob Hwb.
Hais txog kuv tus kheej mas kuv pom tias muaj ob yam kuv ua tsis zoo.
Yam ib : Kuv tsis txawj luag ntxhi rau cov neeg nrog kuv ua hauj lwm, vim kuv tsuas saib lawv cov hauj lwm, kuv tsis nco luag ntxhi rau cov neeg nrog kuv ua hauj lwm, ces cov neeg nrog kuv ua dej num tsis nyob hauv kev lom zem.
Yam ob : Ntau zaus kuv ua neeg ntse tsis txaus, xyuam xim tsis txaus, ces ua tej yam zoo tsis tas.
B – Hais txog cov hauj lwm pab Hmoob khaws lawv cov txuj.
Yeej tau ua ntau tas nrho thiab zim txwv no muaj cov phau ntawv hmoob nthuav cov txuj hmoob nyob txhua cov teb chaws uas Hmoob nyob. Kuj muaj phau ntawv hu ua ‘Haiv Hmoob Liv Xwm’. Phim ua Ntuj tsaug ! Tab sis tsis yog kuv tus kheej tau ua cov dej num ntawd. Yog coob leej ntau tus Hmoob cev tes ua.
C – Hais txog kev kawm cov txuj hmoob.
Kuv txaj muag, vim kuv kawm cov txuj hmoob tsis ntau.
– Thaum kuv pib txhais Yes Xus lub Moo Zoo thiab pib tsim cov zaj teev Ntuj mas kuv tsuas kawm cov lus hmoob yuav siv los txhais ntawv Moo Zoo thiab tsim cov zaj teev Ntuj.
– Kuv tau kawm cov lus hauv Kab Tshoob Kev Kos vim kuv yuav tsum txhais cov Kab Tshoob Hmoob los ua lus Fab Kis.
– Tab sis kuv tsis tau kawm cov lus hmoob nthuav cov Kab Ke Pam Tuag uas nyob hauv Yaj Vam Thaiv phau ntawv.
– Cov lus hmoob nyob hauv cov thaj neeb, kuv tau kawm me ntsis xwb, vim tus kws txuj Koos Dos thov kom kuv nthuav ib thaj neeb los ua lus fab kis : kuv muab Lauj Faiv Neeb txiv ib thaj neeb luv luv kaw hauv Kas Xev thiab txhais dog dig ua lus Fab Kis nyob Kas Kaus xyoo 1976.
Dua li ntawd kuv tsis tau kawm cov txiv neeb txiv yaig cov txuj. Nyob Zas Vais, lawv tej tsev nyob ze kuv tsev. Peb ua phooj ywg, tab sis kuv tsis kawm lawv cov txuj. Nyem no, kuv khuv xim kawg, vim kuv xam tias nyob hauv cov txiv neeb txuj muaj ntau yam zoo pab txhais tej yam tob nyob hauv peb txoj kev ntseeg. Kuv xam tias kuv paub txiv neeb txiv yaig cov txuj tsis npaum ib tug me nyuam yaus hmoob.
Nyob hauv peb cov neeg ntseeg txais lub Cim Ntxuav muaj tej tus qub txiv neeb, xws li Yaj Zam Nob lawv. Tab sis kuv tsis tau thov lawv kom qhia cov txuj tob ua neeb. Raws kuv xam mas nyob hauv peb cov Xib Hwb Hmoob tsis muaj tus paub zoo zoo cov txiv neeb tej txuj, ces peb siv tsis tau lawv ntau lo lus tob los txhais Tswv Ntuj lo puav lus tob.
Kuv tau piav txog cov phau ntawv peb tau ua lawm. Tab sis yav tom ntej, puas yuav ua ntxiv ?
Yuav ua tej phau ntawv ntxiv, mas yog nyob ntawm Tswv Ntuj pub los tsis pub kom yus nyob xyoo puav ntxiv. Ntshe muaj 20 xyoo ua ntej no, thaum kuv nyob Zas Vais, kuv mus xyuas Xib Hwb qhia kev ntseeg nyob hauv lub yeej thoj nam Vib Nais. Lawv thov kom kuv ua ib phau ntawv piav tias kev ntseeg txog Yes Xus ri los nyob hauv haiv hmoob zoo li cas. Los txog tav no kuv tsis tau tes sau phau ntawv ntawd, vim kuv niaj hnub yuav tsum npaj cov zaj tshaj xo nyob Radio Veritas Asia. Tshuav 3 xyoo tej, kuv yuav dim ntawm cov hauj lwm tshaj xo. Yog Tswv Ntuj pub kom muaj zog mas xav ua cov ntawv li piav nram no.
Ib : Yuav luam phau ntawv nthuav Leej Ntshiab Aws Zes Mas Xaws Nos lub neej, vim muaj tej tus tub hluas xav nyeem Aws Zes lub neej. Peb sau Aws Zes lub neej raws li Tswv Qhia Liab Es Tses Kas Les (Cardinal Roger Etchegaray) phau ntawv.
Ob : Koom Txoos Liv Xwm. Thawj phau ntawv Koom Txoos Liv Xwm kuv tau sau, yog nyob Los Tsuas teb, ze ntawm xyoo 1970. Thaum kuv nyob Zas Vais, ze ntawm xyoo 1985, cov tub Koom Tes nyob Zas Vais thiab cov nyob Kas Kaus tau pab kho thawj phau qub txog nrab. Kuv xav rov mus hli puav nyob Nkws Yas, kho Koom Txoos Liv Xwm kom tag.
Peb : Xav ua ib phau ntawv hu ua zoo li no : ‘Yes Xus lub Moo Zoo ri mus nyob hauv haiv Hmoob zoo li cas ?’ Nyob hauv phau ntawv ntawd kuv yuav piav tias Yes Xus lub Moo Zoo ri mus nyob Suav teb, nyob Cob Tsib teb, nyob Los Tsuas teb, nyob Thaib teb. Yeej muaj ntau phau ntawv ua lus Fab Kis, lus Hmoob, lus Aas Kiv piav txog tej ntawd. Yuav txhais tej zaj los ua lus hmoob. Ntshe yuav ua nyob Fab Kis teb ntau. Xav ua ib phau tuab li Haiv Hmoob Liv Xwm. Ntshe yuav rau siab 3 xyoos thiaj tas.
Plaub : Phau ntawv muab lus Hmoob txhais los ua lus Fab Kis, uas peb ua nyob hauv cov xyoo 1963-1966, mas xav rov ua dua, vim nyem no peb paub cov lus Hmoob zoo dua thaum ub. Peb twb pib rov ua phau tshiab lawm. Tus tau pab ntau txog tav no yog Yaj Tshuas Rwg, uas nyob Fab Kis teb. Phau ntawv ‘Dictionnaire’ tshiab no yuav pab tau cov neeg tshiab tuaj tshaj Ntuj lus rau Hmoob, thiab yuav zoo pab cov xib hwb hmoob kom lawv siv xeem lus hmoob los tshaj Ntuj Lus. Ntshe yog xyoo 2008 tej, thiaj ua tiav.
Tsib : Xav muab cov zaj Tshaj Xo nyob Radio Veritas Asia los luam ua phau ntawv nyeem yooj yim. Ib phau hais His Xas Lais Liv Xwm, ib phau hais txog Koom Txoos Liv Xwm, ib phau nthuav tej zaj nyob hauv Ntawv Moo Zoo. Ntshe yog nyob Lomsak thiaj yuav ua cov phau ntawv nyeem yooj yim ntawd.
Tswv Ntuj puas yuav pub kom ua tau tej phau ntawv npaum no los pab Hmoob ? Peb yuav ua raws li peb ua tau. Ntseeg tas siab tias Tswv Ntuj lis qav lis num !
Add new comment